Voor samenwoners is het juridisch ouderschap niet automatisch door de wet geregeld. Tijdens de periode van samenleven levert dit niet of nauwelijks problemen op omdat ouders dan nog goed in staat zijn om samen beslissingen te nemen. Het probleem doet zich vaak pas voor als ouders uit elkaar zijn of gaan.
Bij een huwelijk en een geregistreerd partnerschap zijn de erkenning en het gezamenlijk gezag vanuit de wet geregeld. Vanuit die positie zijn ouders in juridische zin vanaf de geboorte van het kind gelijkwaardig.
Van belang is dat er een drietal verschillende vormen van ouderschap bestaan:
- biologische ouder;
- juridische ouder;
- verzorger/voogd.
Deze drie vormen hoeven niet noodzakelijkerwijs samen te vallen. Zo kan het zijn dat een juridisch ouder of de verzorger niet de biologische ouder is.
Bij samenwoners is het van belang dat een moeder direct bij de geboorte al juridisch moeder is en het gezag over het kindje heeft. Voor de andere ouder ligt dit anders. Deze moet, om voor de wet als juridisch ouder te worden gezien, nog actie ondernemen. Als moeder toestemming geeft voor de erkenning en de partner aan de overige eisen voldoet, dan kan de erkenning plaatsvinden bij de gemeente (dit kan ook al tijdens de zwangerschap). Geeft moeder geen toestemming, dan kan de rechter gevraagd worden om vervangende toestemming te geven waarna het kindje mogelijk alsnog erkend kan worden.
Als de erkenning geregeld is, dient er vervolgens nog een actie te worden ondernomen om het gezamenlijk gezag te verkrijgen. Dit kan heel simpel geregeld worden de ouders kunnen samen digitaal het gezamenlijk gezag aanvragen via de website van de www.rechtspraak.nl. Mocht moeder niet mee willen werken, dan kan ook hier de rechter weer uitkomst bieden als deze het gezamenlijk gezag uitspreekt. Als het gezag geregeld is zijn ouders voor de wet in beginsel als ouder gelijkwaardig.
Een en ander lijkt veel werk, maar is in de praktijk (als beide ouders het eens zijn) snel geregeld. De ervaring leert dat het beter is om deze zaken al tijdens de relatie te regelen en niet pas achteraf. Dat kan een hoop ellende voorkomen.
Tot slot zijn er nog diverse mogelijkheden omtrent het vernietigen van de erkenning en het beëindigen van het gezamenlijk gezag. Mocht u daarover vragen hebben, of over de mogelijkheden om de rechter te benaderen omtrent de vervangende toestemming voor de erkenning of het verzoek omtrent gezamenlijk gezag, dan kunt u uiteraard vrijblijvend met mij contact opnemen.
